اسکنرهای زمین در صنعت فلزیابی و گنجیابی به عنوان ابزاری حیاتی برای کشف اجسام دفن شده در زیر زمین شناخته میشوند. این دستگاهها با استفاده از تکنولوژیهای پیشرفته مانند امواج الکترومغناطیسی، امواج صوتی، و پردازش دادههای سهبعدی، قادرند اطلاعات دقیقی از ساختارهای زیرزمینی و اجسام فلزی و غیر فلزی را ارائه دهند. در این محتوا، به بررسی انواع اسکنرهای زمین، روشهای استفاده از آنها، و تواناییهای این دستگاهها در کشف اجسام مختلف میپردازیم. همچنین به بررسی برندهای معتبر مانند OKM Rover C4 و Minelab GPX 5000 خواهیم پرداخت.
انواع اسکنر زمین
اسکنرهای زمین به دو دسته کلی تقسیم میشوند: اسکنرهای الکترومغناطیسی و اسکنرهای صوتی. هر یک از این اسکنرها دارای ویژگیها و کاربردهای خاصی هستند که در ادامه به بررسی آنها میپردازیم.
اسکنرهای الکترومغناطیسی:
این نوع اسکنرها از امواج الکترومغناطیسی برای نفوذ به عمق زمین استفاده میکنند. این امواج با برخورد به اجسام فلزی و غیر فلزی بازتاب مییابند و اطلاعات دقیقی از عمق، شکل و اندازه جسم به دستگاه منتقل میکنند. از جمله برندهای معروف در این دسته میتوان به Minelab GPX 5000 اشاره کرد که با استفاده از تکنولوژی MPS، DVT و SETA عملکرد فوقالعادهای در تشخیص فلزات کوچک در عمقهای زیاد دارد.
اسکنرهای صوتی:
این دستگاهها با ارسال امواج صوتی به داخل زمین و تحلیل بازتاب این امواج، ساختارهای زیرزمینی را شناسایی میکنند. اسکنرهای صوتی عمدتاً برای شناسایی ساختارهای بزرگتر مانند تونلها، حفرهها و مخازن زیرزمینی به کار میروند. برند OKM Rover C4 از جمله اسکنرهایی است که از تکنولوژی VLF برای شناسایی اجسام زیرزمینی استفاده میکند.
بررسی برندهای معتبر
1. OKM Rover C4
OKM Rover C4 یکی از پیشرفتهترین اسکنرهای زمین موجود در بازار است. این دستگاه با استفاده از تکنولوژی VLF (Very Low Frequency) قادر است تا عمق 25 متر زیر زمین را اسکن کند و اطلاعات دقیقی از اشیاء مدفون ارائه دهد. Rover C4 مجهز به سنسورهای پیشرفتهای است که امکان تشخیص فلزات، تونلها، حفرهها و حتی ساختارهای قدیمی مانند دیوارهای مدفون را فراهم میکند. این اسکنر با قابلیت ایجاد تصاویر سهبعدی، به کاربران امکان میدهد تا ساختارهای زیرزمینی را با دقت بالایی بررسی کنند.
ویژگیهای کلیدی:
- عمق کاوش: تا 25 متر
- تشخیص فلزات: بله
- تصویرسازی سهبعدی: بله
- قابلیت تشخیص تونلها و حفرهها: بله
- وزن و قابلیت حمل: سبک و قابل حمل
2. Minelab GPX 5000
Minelab GPX 5000 یکی از قویترین فلزیابها و اسکنرهای زمین در جهان است که برای کاوش فلزات در عمقهای زیاد طراحی شده است. این دستگاه با استفاده از تکنولوژیهای پیشرفتهای مانند MPS (Multi Period Sensing)، DVT (Dual Voltage Technology) و SETA (Smart Electronic Timing Alignment) قادر است فلزات کوچک مانند سکهها و جواهرات را در عمقهای بیش از 2 متر تشخیص دهد. GPX 5000 به دلیل عملکرد عالی در شرایط زمینهای معدنی و سنگین، یکی از بهترین انتخابها برای کاوشگران حرفهای محسوب میشود.
ویژگیهای کلیدی:
- عمق کاوش: بیش از 2 متر برای فلزات کوچک
- تشخیص فلزات: بله
- قابلیت عملکرد در زمینهای معدنی: بله
- تنظیمات پیشرفته برای بهبود دقت: بله
- وزن و قابلیت حمل: متوسط
روش کار با اسکنر زمین
استفاده از اسکنرهای زمین نیاز به دقت و مهارت دارد. در ادامه به مراحل اصلی استفاده از این دستگاهها پرداختهایم:
- انتخاب منطقه کاوش:
قبل از شروع به کار، باید منطقهای که قصد کاوش در آن را دارید مشخص کنید. این منطقه باید به دور از امواج مزاحم مانند کابلهای برق و سایر منابع الکترومغناطیسی باشد.
- تنظیم دستگاه:
هر اسکنر دارای تنظیمات خاصی است که باید بر اساس نوع زمین و هدف مورد نظر تنظیم شود. به عنوان مثال، در فلزیاب فیوچر آی 160 میتوان حالتهای مختلفی مانند حالت عمق زیاد یا حالت حساسیت بالا را تنظیم کرد.
- شروع اسکن:
دستگاه را به صورت موازی با زمین حرکت دهید. حرکت دستگاه باید آهسته و یکنواخت باشد تا دادههای دقیقی از سطح زیرین زمین جمعآوری شود.
- تحلیل دادهها:
پس از اتمام اسکن، دادههای جمعآوری شده توسط دستگاه باید تحلیل شوند. در دستگاههایی مانند OKM Rover C4، این دادهها به صورت تصاویر سهبعدی نمایش داده میشوند که به کاربر امکان میدهد تا ساختارهای زیرزمینی را با دقت بالایی بررسی کند.
اجسامی که اسکنر زمین میتواند پیدا کند
اسکنرهای زمین توانایی تشخیص انواع مختلفی از اجسام را دارند، از جمله:
فلزات: مانند طلا، نقره، برنز و آهن. دستگاههایی مانند فلزیاب Crown کرون به دلیل حساسیت بالا به فلزات کوچک، برای یافتن سکهها و جواهرات بسیار مناسب هستند.
ساختارهای زیرزمینی: مانند تونلها، حفرهها و دیوارهای مدفون. OKM Rover C4 به ویژه در تشخیص این نوع ساختارها توانایی بالایی دارد.
سفال و شیشه: برخی از اسکنرهای پیشرفته توانایی تشخیص اجسام غیر فلزی مانند سفالهای قدیمی و شیشههای دفن شده را نیز دارند.
اجسام بزرگتر: مانند مخازن زیرزمینی، خودروهای دفن شده، و آثار باستانی بزرگ.
نکات مهم در استفاده از اسکنرهای زمین
تعمیر و نگهداری: اسکنرهای زمین نیاز به مراقبت و نگهداری دقیق دارند. همیشه قبل از استفاده از دستگاه، مطمئن شوید که باتریها به درستی شارژ شدهاند و سنسورها در وضعیت مناسبی قرار دارند.
شرایط آب و هوایی: در شرایط مرطوب یا بسیار خشک، عملکرد اسکنرها ممکن است تحت تاثیر قرار گیرد. بهتر است در شرایط جوی معتدل اقدام به کاوش کنید.
آموزش و تجربه: استفاده موثر از اسکنرهای زمین نیاز به آموزش و تجربه دارد. توصیه میشود که قبل از شروع کاوشهای جدی، چندین بار با دستگاه تمرین کنید تا با تنظیمات و نحوه کار آن به طور کامل آشنا شوید.
اسکنرهای زمین ابزاری بسیار کاربردی و پیشرفته برای کاوشگران فلزات و آثار باستانی هستند. با انتخاب دستگاه مناسب و یادگیری نحوه استفاده صحیح از آن، میتوان به نتایج دقیق و ارزشمندی دست یافت. شرکت پارسیا فلزیاب با محصولات بروز خود با تکنولوژیهای پیشرفته ، امکان تشخیص و تصویرسازی دقیق اجسام مدفون در عمقهای مختلف را فراهم میکنند. در نهایت، موفقیت در کاوش به ترکیبی از ابزار مناسب، مهارتهای فنی و تجربه کاربر بستگی دارد.